Prowadzisz jednoosobową działalność i zatrudniasz jednego pracownika? Sprawdź jakie szkolenia dla Twojej firmy są obowiązkowe, a więc wymagane prawnie.

Obowiązki pracodawcy zatrudniającego co najmniej jednego pracownika

Kim jest pracodawca? Osoba prowadząca działalność gospodarczą jest w rozumieniu prawa przedsiębiorcą. Jeśli jednak zatrudnia co najmniej jednego pracownika – jest także pracodawcą. Pracodawcą jest więc jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej czy osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Nie ma też znaczenia czy pracodawca będący osobą fizyczną dokonuje czynności w sprawach z zakresu prawa pracy osobiście czy czynności z tego zakresu dokonuje osoba lub organ zarządzający albo inna wyznaczona do tego osoba. Obowiązki pracodawcy pozostają takie same.

Warto sprawdzić jakie szkolenia i kursy dla pracodawcy są obowiązkowe a z jakich może korzystać według potrzeb rozwoju swojego biznesu.

Obowiązki pracodawcy dotyczące przekazywania informacji

Na pracodawcy ciążą rozmaite obowiązki związane z przyjęciem do pracy osób wykonujących pracę na rzecz tego podmiotu czy osoby fizycznej. Zgodnie z przepisami KP pracodawca ma obowiązek przekazywać pracownikom stosowne informacje dotyczące:

1) zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników;

2) działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, o których mowa w pkt 1;

3) pracownikach wyznaczonych do:

• udzielania pierwszej pomocy,
• wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.

Pracodawca ma obowiązek:

1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;

2) wyznaczyć pracowników do:

• udzielania pierwszej pomocy,
• wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;

3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.

Działania, o których mowa powyżej, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.

Liczba pracowników, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń. W przypadku zatrudniania przez pracodawcę wyłącznie pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych – działania przedstawione powyżej, może wykonywać sam pracodawca.

Dopuszczenie do pracy nowego pracownika

Zgodnie z przepisami prawa, pracodawca nie powinien dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Pracodawca jest więc obowiązany zapewnić szkolenie wstępne pracownika i wypełnić „Karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy” przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.

Zobacz też: Kto przeprowadza instruktaż stanowiskowy

Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków. Szkolenie to powinno być okresowo powtarzane, w terminach wymaganych przez kodeks pracy. Szkolenia BHP powinny odbywać się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

Przedsiębiorca nie zatrudniający pracowników a obowiązkowe szkolenia BHP

Jeżeli podmiot gospodarczy nie jest pracodawcą (nie zatrudnia pracowników na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę), to nie jest zobowiązany odbywać całego szeregu szkoleń oraz nabywać wiedzy i wykonywać określonych obowiązków.

Szkolenia w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ewakuacji

Przy zatrudnieniu co najmniej jednego pracownika (bez względu na czas pracy) konieczne jest przeszkolenie pracodawcy lub pracownika w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ewakuacji. Podobnie jak ze szkoleniami pierwszej pomocy. W przypadku szkoleń BHP, obowiązek przeszkolenia dotyczy zarówno pracownika, jak i pracodawcy.

Zakres tych szkoleń jest jednak zróżnicowany. Dla pracodawcy jest ono obowiązkowe tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków. Jeżeli jednak przedsiębiorca nie zatrudnia żadnego pracownika (na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę), szkolenia we wskazanym zakresie nie są obowiązkowe.

Osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniająca pracowników, nie ma obowiązku odbywania wstępnych i okresowych badań lekarskich ani organizowania dla siebie szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Niemniej jednak mogą od tego wynikać odstępstwa np.  w przypadku stanowisk pracy, gdzie stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy lub przebiegiem procesów jest tak znaczny, że wskazane jest, aby nawet do doraźnego wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby fizyczne mające odpowiedni stan zdrowia i przeszkolone w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Świadczenia wypadkowe a odpowiedzialność ubezpieczonego

Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, iż nieprzestrzeganie przepisów BHP może rodzić konsekwencje dla Ciebie jako przedsiębiorcy w postaci szkód i ewentualnych odszkodowań.

Dodatkowo warto pamiętać, że wszelkie świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie będą przysługiwać poszkodowanemu, jeżeli wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Świadczenia takie nie będą również przysługiwać ubezpieczonemu, który będąc w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.